Wat is Braziliaans Jiu-Jitsu (BJJ)
BJJ is een gevechtsport gebaseerd op het vechten op de grond (ne-waza). Waarbij er zonder te slaan of trappen uit te delen, er gevochten wordt om een dominante positie te behalen en je tegenstander te doen opgeven (submissie). Verder is BJJ gebaseerd op de filosofie dat een kleinere en zwakkere tegenstander een grotere tegenstander kan verslaan door het correct toepassen van de aangeleerde technieken.
Waarom beginnen met BJJ?
Bekwaam worden in deze effectieve vechtkunst, zal je een zekere zin van zelfvertrouwen en veiligheid geven. Naast het bekwaam worden in vechtsituaties, is BJJ ook heel intensief en bevorderend voor de fysieke uithouding van de beoefenaar.
Het is ook gewoon een heel leuke manier om te sporten zonder dat het voelt als "werk". Veel mensen geraken zo geobsedeerd met BJJ dat ze het moeilijk vinden om niet elke dag op de mat te staan.
Daarnaast geeft BJJ je ook extra vrienden groep, mensen met de zelfde interesses die altijd voor je klaarstaan. Het dichte fysieke contact tijdens de training zorgt er ook voor dat je veel sneller een veel diepere band ontwikkeld met mensen.
Het spel van BJJ in 4 stappen
Stap 1: Vanuit een staande positie, het gevecht naar de grond krijgen.
Waarom is dit stap 1? Voornamelijk voor onze veiligheid. Ookal is klassieke BJJ zonder slaan en stoten, moeten we er rekening met houden dat die er wel kunnen zijn. Daarom gaan we naar de grond, om de explosiviteit van onze tegenstander te minimaliseren. Iemand die op beide voeten staat, kan veel hardere klappen uitdelen dan iemand die op zijn rug ligt of op zijn knieën steunt. Iemand op de grond krijgen en die 3 seconden controleren levert 2 punten op.
Stap 2: Het passeren van de benen
Waarom willen we de benen passeren? Terug voornamelijk voor veiligheid. Een ongetrainde persoon zou je kunnen trappen, een getrainde persoon in BJJ is nog gevaarlijker met zijn benen. Verschillende wurgingen en sweeps (het omdraaien van de situatie) gebeuren door iemand die heel goed met zijn benen heeft leren vechten. Als we effectieve pinposities willen hanteren, moeten we de benen zien te passeren en proberen het bovenlichaam te controleren. Iemand bekwaam in BJJ kan perfect strategieën en technieken toepassen om te vermijden dat zijn benen gepasseerd worden (guard retention), de onderste speler speelt een 'guard' positie. Iemand passeren en 3 seconden controleren levert 3 punten op.
Stap 3: effectieve pinposities hanteren
Er zijn enkele effectieve pinposities, configuraties van connectie tussen bovenlichaam, armen en benen. Waarin de ‘top’ persoon wedges (armen, knieën,..) rond het lichaam van de ‘bottom’ persoon plaatst, en die versterkt met zijn lichaamsgewicht. De onderste persoon probeert die posities te ontsnappen door zelf effectief te ‘framen’. Framen doen we om ruimte te creëren (connectie tussen de bovenlichamen te verbreken), met als doel om terug de benen tussen elkaar in te krijgen. De top persoon bevindt zich in een positie om een transitie te maken naar een sterkere pinpositie of om een submissie uit te voeren. De voornaamste pinposities mount en backmount behalen en controleren leveren 4punten op.
Stap 4: eindigen met een submissie
Een submissie is het afkloppen, het opgeven, wanneer je weet dat iemand je te pakken heeft en je pijn wilt vermijden, dan klop je 2x af. Je klopt heel duidelijk af, op je tegenstander, op de mat of je roept verbaal “tap/stop”. Er zijn 3 soorten submissies, 1. het isoleren van een lidmaat en het in een breekpositie brengen. Alle gewrichten zijn hiervoor geschikt, op het boven en onderlichaam. De kleinste gewrichten, die van de vingers en tenen zijn verboden om te manipuleren. 2. het wurgen, met armen, benen of met de lapel (rand gi/kimono). Een submissie eindigt het spel, er is een duidelijke winnaar, ongeacht of die veel punten voorstand had op de ander. Als iemand 20-0 punten voorstaat op een ander, maar moet afkloppen verliest die persoon. Ook zijn meestal niet alle sumbissies toegelaten om uit te voeren voor een beginner of gevorderde, dit uit veiligheidsoverwegingen en een grotere injury-risk die de technieken inhouden. Zie volgende lijst voor toegestane sumbissies: https://kyuzogym.com/ibjjf-legal-submissions-and-techniques/ )
Hoe leren we BJJ aan onze beginners:
Een beginner heeft het meeste baat om zo snel mogelijk effectieve technieken en strategieën te kunnen uitvoeren uit de hierboven vermelde 4 stappen. De eerste lessen zijn georiënteerd om de beginner student zo snel mogelijk bekwaam te maken in het ontsnappen van de pinposities.
Waarna halverwege het lessenprogramma het effectief controleren van deze posities aan bod komt. Ook leren we de studenten een techniek uit de 2 soorten submissies. verder is het belangrijk dat de beginner leert zijn benen te gebruiken om te vechten, dit wordt vaak benoemd als guard spelen. We leren de beginner 3 belangrijke strategieën die kunnen toegepast worden uit guard: 1. sweepen (steunpunt controleren, gewicht overbrengen en de positie omdraaien) 2. De rug exposen en controleren 3. een submissie uitvoeren.
BJJ is uitzonderlijk moeilijk, wanneer we sparren met elkaar ( vechten met volledige weerstand) ervaart een persoon vaak stress, hierdoor onthouden we vaak nog maar weinig van wat we geleerd hebben. Daarom is het belangrijk om de lessen te organiseren zodat “recall under stress” gepromoot wordt, dat iemand kan nadenken in het gevecht en probleemoplossend kan vechten. Hoe kunnen we dat doen?
- Overkoepelend overzicht. Een duidelijke hiërarchie in belang van details in een specifieke techniek/strategie, met een duidelijk primair en secundair doel.
- Vechtervaring. Het belangrijk om beginners veel te laten sparren in specifiek uitgelijnde situaties, dit heet “positioneel sparren”, bv enkel mount controle behouden of ontsnappen). Soms doen we dit met een bepaalde beperking van de tegenstander of hanteren we een lagere intensiteit om succeservaringen te bevorderen.
- Verdediging: Een speler zal pas echt ontspannen als die zeker is dat er hem weinig kan overkomen, daarom leggen we veel focus op het ontsnappen van pinposities in de lessen.
- Rustige ademhaling. Volledig apeshit (maximale intensiteit) gaan op elkaar, zeker in het begin van je lessen niet zo interessant, de kans dat je effectief aan het nadenken was is heel klein. Een verkeerde, wilde beweging kan blessures veroorzaken die konden vermeden worden. Je ademhaling controleren (consistent ademhalingspatroon) en rustig ademen (door je neus) zal de intensiteit die je kan toepassen beperken, en het belang van denken en leren verhogen.
Hoe weet je of je goed bezig bent/ progressie maakt?
Naast het krijgen van een hogere gordel , zie artikel “ Brazilian Jiu-Jitsu Belts: How belts work in BJJ” , zijn er enkele vuistregels om naar te streven:
- Een gevecht kunnen aangaan of uit ontsnappen wanneer jij dat wilt.
- In elke van de 4 stappen begrijpen wat de risks & opportunities zijn van die situatie en er gepast naar handelen.
- Kunnen ontsnappen uit de pinposities uitgevoerd door een ongetraind persoon of iemand van je eigen niveau.
Mindset van een beginner
Een nieuwe skill leren is altijd heel moeilijk en uitdagend met vele ups en downs. Proficiat, je hebt de meest effectieve martial art gekozen, maar ook een van de moeilijkste. Het is aangeraden om een mindset van een student aan te nemen, we zijn hier allemaal om te leren, ook jouw trainingspartner en ook de coach. Daarom houden we vaak feedback momenten tussendoor rondjes van sparring en drilling. Een grote portie geduld en genoegen zijn noodzakelijk, en je ego laat je beter thuis.
Je bent zelf verantwoordelijk voor je eigen veiligheid.
Uitrusting, hygiëne & veiligheid
In Braziliaanse Jiu-Jitsu (BJJ) dragen we een soort kimono (foto), een 'Gi'.
Verder is voor hygiëne een paar slippers nodig als we ons van de matten begeven (bv naar het toilet gaan doe je niet op blote voeten). Ook propere voeten en korte nagels zijn heel belangrijk. We dragen ook geen juwelen (ringen, piercings, ketting) omdat die onzelf of onze partner kunnen kwetsen. Verder is een bitje (mouthguard) belangrijk om je tanden te beschermen.
bronnen: